Pilates Nedir? Pilatesin Genel Prensipleri Nelerdir?
Pilates, kas-iskelet sisteminin kondisyonunu artırmak için, rehabilitasyon gören hastalarda, üst düzey atletlerde ve dansçılarda kullanılan, Joseph Pilates tarafından geliştirilmiş özel bir egzersiz metodur. Tekniğin temel özelliği, düzgün vücut mekaniği kullanma, omuz ve kalça kuşağını stabilize etme, dengeli solunum eğitimi vererek kasları büyütmeden kuvveti artırmaktır.
Pilates üzerine temellendirilen bir rehabilitasyon programı; hasara uğramış bölge üzerine yoğunlaşmayı hedeflemez. Vücudun bir bütün olarak çalıştığı ve bu hareket zinciri içinde sakatlanmış bölgenin zayıf halka olduğu farkındalığını artıran egzersizleri öğretmekle başlar. Hasta, sakatlanma etkisinden kurtulurken, öncelik tüm kas-iskelet sisteminin kondisyonunu artırmaya verilir. Kuvvet ve farkındalık gelişene kadar, egzersizler dirençsiz biçimde ya da çok az direnç kullanılarak yapılır ve zamanla daha zorlayıcı hareketler eklenir.
Pilates'in 6 prensibi:
- Nefes: Soluk alıp vermek hayatla neredeyse özdeştir. Gün içinde en az 20.000 defa farkına varmadan yapılan bu işin de eğitilebilir yönleri vardır. Örneğin akciğerlerin tam kapasiteyle çalışabilmesi, ancak uygun bir duruşla gerçekleşir.
- Konsantrasyon: Zihin ile vücut arasında kurulan bağlantının anahtarıdır. Egzersizin her aşamasında kullanılır: nefesin ritmi, başın ve vücudun alması gereken pozisyon, kol ve bacakların duruşu vs.
" Kontrol: Joseph Pilates'in ilk keşfettiği ve "Kontroloji" terimiyle tanımladığı prensiptir. Kontrolsüz yapılacak 20 egzersiz yerine 2 kontrollü egzersiz daha etkili ve değerlidir. Kontrol sakatlanmaları önler, farkındalığı sağlar. - Merkezleme: Vücudun ortasında, üst sınırı göğüs boşluğunun altı, kaburgalar hizası, alt sınırı pelvisin alt sınırı olmak üzere oldukça yoğun kas gruplarının yer aldığı ve powerhouse olarak tanımlanan bölgenin çalıştırılması özel bir önem taşımaktadır. Zira bu bölgedeki kasların, düzgün bir duruş ve denge başta olmak üzere, sırt ağrılarının azaltılmasından hayati iç organların korunmasına kadar birçok fonksiyonu vardır.
- Kesinlik: Her Pilates egzersizinin bir amacı vardır. Bu amaçlara ulaşılabilmesi için hareketlerin geçiştirilmeden, tam ve eksiksiz yapılması gerekir.
- Akıcılık: Hareketler ne aceleyle ne de duraksayarak yapılmalıdır. Belli bir ahenk içinde, devamlılığı sağlayarak yapılmalıdır.
Kas-iskelet Sistemi Problemlerinde Pilates Uygulamaları
Daha önce kas-iskelet sistemiyle ilgili sorun yaşamış kişilerin ileri tedavileri Pilates temelli egzersiz programı ile de yürütülebilmektedir.
Hasara uğramış bölgenin geleneksel anlamda iyileşmesi tamamlanmış olsa da, azalmış genel eklem hareketleri, kuvvet ve vücut hareketlerini kontrol etme sorunları eğitimin ve egzersizin birlikte yürütüldüğü programla çözülebilmektedir. Bu şekilde, sakatlanma döneminden sonra bazen tüm eklem ve kaslara yansıyan sorunlar giderilebilir ve ileride tekrarlamalar önlenebilir.
Pilates'in tıbbi olarak en sık önerildiği hasta grupları, boyun, sırt ve bel ağrısı olanlar, genel kuvvetlendirmeye ihtiyaç duyanlar ve sporcuların rehabilitasyonudur ve yıllardan beri bu amaçlarla uygulanmaktadır.
Ancak, Pilates programı tüm kas-iskelet sorunlarına uyarlanabildiğinden birçok hastalık grubu ve hastada uygulanabilir.
Pilates egzersizlerini düzenli olarak en az 3-6 ay yapan kişilere sağladığı en önemli katkılar:
- Vücut farkındalığı yaratır,
- Duruşu düzelterek duruş bozukluğunun neden olacağı kas iskelet sistemi problemlerinden korur,
- Ağrıların ve şikayetlerin tekrarlanmasının ortadan kaldırır,
- Vücudun daha esnek olmasına yardımcı olur,
- Özellikle omurga olmak üzere, tüm eklem hareketleri üzerinde kontrol sağlar,
- Denge ve koordinasyonun arttırır,
- Kasların kuvvet ve dayanıklılığının artmasına paralel günlük hareketler sırasında yaşanan yorgunluğu ortadan kaldırır.
